กระทุ่มแบนโฟโต้

โรงเรียนศรีบุณยานุสสรณ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๔ ภาพจากหนังสือที่ระลึกในการฉลองโรงเรียน "ศรีบุณยานุสสรณ" และสะพาน "เริงบุญ" โรงเรียนเทศบาลศรีบุณยานุสสรณ์ โรงเรียนเก่าแก่อีกแห่งหนึ่งของตลาดกระทุ่มแบนที่เชื่อได้ว่ามีศิษย์เก่าเป็นคนกระทุ่มแบนสำเร็จการศึกษาจากที่นี่จำนวนมากมาย ในเรื่องเกี่ยวกับประวัติโรงเรียนนั้นผู้เขียนขอยกยอดไว้ในโอกาสถัดไป โดยในบทความนี้จะกล่าวถึงเรื่องสิ่งของบริจาคจากประชาชนผู้มีใจเป็นสาธารณะในเหตุการณ์เมื่อครั้งการทำพิธีเปิดอาคารเรียนหลังใหม่เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่นายเซียวซองอ๊วน สีบุญเรือง เมื่อ ๑๖ ตุลาคม ๒๔๗๕ (ในราชกิจจานุเบกษาแจ้งไว้ว่าเป็นการทำพิธีเปิดโรงเรียนประจำอำเภอกระทุ่มแบน "ศรีบุณยานุสสรณ") นายเซียวซองอ๊วน สีบุญเรือง ภาพจากหนังสือที่ระลึกในการฉลองโรงเรียน "ศรีบุณยานุสสรณ" และสะพาน "เริงบุญ" เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี ในพิธีเปิดอาคารเรียนโรงเรียนศรีบุณยานุสสรณ เมือ พ.ศ. ๒๔๗๕ ภาพจากโรงเรียนเทศบาลศรีบุณยานุสสรณ์ ภาพถ่ายนักเรียนหน้าอาคารเรียนเมื่อประมาณ พ.ศ. ๒๔๙๐ มองเห็นซุ้มอนุสรณ์นายเซียว ซอง อ๊วน ภา

เมื่อประมาณ ๒-๓  ปีที่แล้ว (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๑) ผมได้หนังสือเก่าเกี่ยวกับกระทุ่มแบนมาเพิ่มเติมอีกหนึ่งเล่ม เมื่อพิจารณาดูหน้าปกแล้วชื่อไม่คุ้นตาเลย แต่เมื่อเริ่มพลิกอ่านประวัติถึงกับต้องร้อง อ๋อ... บุคคลท่านนี้คืออดีตนายอำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร ลำดับที่ ๕ ซึ่งหนังสือเล่มนี้นับเป็นข้อมูลนายอำเภอเก่าที่สุดของกระทุ่มแบนเท่าที่ผมเคยอ่านเจอมา ที่สำคัญในหนังสือเล่มนี้มีรูปถ่ายเกือบเต็มตัวในเครื่องแบบของท่านด้วย นอกจากนี้ผมยังเคยได้มีโอกาสสัมภาษณ์คุณลุงจำลอง อายุประมาณ ๗๐ ปี ในย่านท่าเสา ซึ่งทำให้ทราบว่าคุณลุงเป็นหลานหลวงโกสุมศิริเขตร์ บ้านของคุณหลวงโกสุมฯ อยู่ถัดเข้าไปไม่ไกลมากนักจากบ้านของคุณลุง รองอำมาตย์เอก หลวงโกสุมศิริเขตร์ (เริก บุนนาค) นายอำเภอกระทุ่มแบน ลำดับที่ ๕ ดำรงตำแหน่ง พ.ศ. ๒๔๕๓-๒๔๖๑ รองอำมาตย์เอก หลวงโกสุมศิริเขตร์ (เริก บุนนาค) (*คุณลุงจำลองให้ข้อมูลจากการสัมภาษณ์เพิ่มเติมว่าชื่อเดิมท่านคือ สุดใจ บุนนาค) เกิดเมื่อวันที่ ๒๖ พฤษภาคม ๒๔๑๓ ที่บ้าน ต.มหาชัย อ.เมือง จ.สมุทรสาคร  เป็นบุตรของ พระยาสมุทรสาครานุรักษ์ (สุด บุนนาค)  เจ้าเมืองสาครบุรี (ปัจจุบ

ภาพจาก เพจกระทุ่มแบนในอดีต ถ่ายภาพโดย คุณคุณมงคล ตั้งธนัง เมื่อช่วงเริ่มต้นการตามหาภาพเก่าและข้อมูลเกี่ยวกับกระทุ่มแบนนั้น ผมมีโอกาสได้อ่านหนังสือจดหมายเหตุประพาสต้น (ร.ศ. ๑๒๓) พระนิพนธ์ในสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ไปบางส่วนเพื่อค้นเรื่องราวว่ามีการบันทึกบางช่วงบางตอนเกี่ยวกับ "กระทุ่มแบน" ไว้บ้างหรือไม่ นายทรงอานุภาพ หรือ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ อ่านไปเพียงฉบับที่ ๒ ก็ได้พบช่วงที่ทรงพระนิพนธ์ไว้เมื่อ ๑๖ เดือนกรกฎาคม ร.ศ. ๑๒๓ ขณะประทับแรมอยู่ที่วัดโชติการาม คลองดำเนินสะดวก โดยมีส่วนที่เกี่ยวกับ "กระทุ่มแบน" ดังนี้ "วันที่ ๑๕ เวลาเช้า ออกกระบวนล่องลงมาเข้าคลองบางกอกใหญ่และคลองภาษีเจริญ ฉันมากระบวนหน้าตามเคย ประจวบเวลาหัวน้ำลง เมื่อพ้นหนองแขมเจอเรือไฟที่ไปก่อนติดขวางคลองอยู่ลำหนึ่ง ฉันจึงปล่อยเรือไฟที่จูงเรือให้คอยตามเรือไฟลำหน้า ส่วนตัวฉันเองให้คนแจวเรือล่องเลยไปจอดคอยเรือไฟที่ น้ำลึกบ้านกระทุ่มแบน รอๆอยู่เท่าใดๆ ก็ไม่เห็นเรือไฟตามออกมา น้ำก็แห้งงวดลงไปทุกที พอแน่ใจว่าเรือไฟคงติดเสียกลางทางแล้ว ก็พอนึกขึ้นได้ว่าครัวมอเสบียงอาหารอย