หลังจากที่เคยตั้งคำถามกับตัวเองและผู้ที่สนใจไว้เมื่อราว 2 ปีก่อน ตามลิงก์นี้แล้วนั้น https://www.kratoom.net/2019/06/blog-post.html
หนึ่งในคำถามก็มีจากวรรคนี้ในพระราชนิพนธ์
"....ดูนายอัษฎาวุธท่าจะออกหิว จึงชวนกันขึ้นบกเดินไปเที่ยวซื้อข้าวแกงกินที่ตลาดบ้านกระทุ่มแบน ไปเจอคนผัดหมี่ดี คุยว่ารู้จักคุ้นเคยกับเจ้าคุณเทศผ่านมาเป็นต้องแวะกินหมี่เสมอ...."
"คนผัดหมี่" คือใครกัน
ผมตามไถ่ถามคนเก่าแก่ในพื้นที่หลายครั้งหลายหน แต่ไม่มีใครทราบ ไม่มีใครได้รับการเล่าต่อจากบรรพบุรุษมาเลย จนคิดว่าไม่น่าจะได้คำตอบแล้ว
เมื่อสองวันก่อนรู้สึกหวิวกับข่าวการเสียชีวิตของน้าค่อม และผู้ติดเชิ้อโควิด 19 จึงเดินไปสุ่มๆ หาหนังสือบนชั้นกระทุ่มแบนที่สะสมไว้มาพลิกอ่านเล่น จนมาพบหนังสืออนุสรณ์ "ขุนพิสิฐนนทเดช" ซึ่งได้มาหลายเดือนแล้วแต่ยังไม่ได้อ่านละเอียด พออ่านไปสักพักก็พบกับคำตอบ ที่น่าจะเชื่อได้ว่าคนผัดหมี่คือใคร
"ขุนพิสิฐนนทเดช" (บุญมี มกรเสน)
ในบันทึกความจำชีวประวัติของขุนพิสิฐนนทเดช ซึ่งเกิดที่กระทุ่มแบน ได้บันทึกไว้พอจะสรุปความเรื่องนี้ได้ว่า"สมัยขุนพิสิฐนนทเดช อายุ 7 ขวบ ได้ทันเหตุการณ์ รัชการที่ 5 เสด็จประพาสต้น ช่วงที่สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ มาจอดเรือคอยที่กระทุ่มแบน และปลอมองค์ขึ้นไปตลาดกระทุ่มแบน เผอิญเจอคนรู้จักเข้าจึงความแตกเสด็จกลับลงเรือ บิดาของขุนพิสิฐฯ ทราบเข้าก็ก็ผัดหมี่กรอบ พร้อมพาตัวขุนพิสิฐฯ ไปถวายตัวต่อองค์รัชทายาท (ผมเข้าใจว่าคือนายอัษฎาวุธในพระราชนิพนธ์ ซึ่งคือ สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา)
ผมจึงได้ข้อสรุปที่น่าเชื่อได้ว่า คนผัดหมี่ ในพระราชนิพนธ์เสด็จประพาสต้น ร.ศ. 123 นั้น ก็คือ บิดาของขุนพิสิฐนนทเดช ชื่อ "นายปั้น มกรเสน" หรือบางคนอาจจะรู้จักในาม "ขุนพัฒน์ปั้น" เพราะเคยเป็นนายอากรบ่อนเบี้ย หรือ "โต้โผปั้น" เพราะเคยเป็นผู้โต้โผละครโรงใหญ่หรือผู้จัดการละคร
ส่วนเรื่องสถานที่อื่นๆ ที่เคยตั้งคำถามเอาไว้ ก็ต้องช่วยกันตามหาคำตอบกันต่อไปครับ
เขียนเมื่อ 2 พ.ค. 2564